Kort na de eeuwwisseling verscheen ORTEC als de nieuwe ster aan het logistieke ICT firmament. TNT bijvoorbeeld meldde destijds trots gebruik te maken van de netwerk optimalisatiesoftware van het bedrijf. Inmiddels is ORTEC uitgegroeid tot een gevestigde naam en is TNT overgenomen door FedEx. Nu is er dus een investeringsmaatschappij aangehaakt, om de beoogde groei te faciliteren.

Frans van Helden kwam in 2011 aan boord van de leverancier van logistieke software. In de afgelopen dertien jaar zag hij de omzet met een factor tweeëneenhalf groeien. Daarbij verbreedde de focus - wat logistiek betreft - ook van het leveren van vooral software aan logistiek dienstverleners naar het ontwikkelen van beslissingsondersteunende software voor met name de markt van retail en groothandel, naast manufacturing/energie. Daarmee hebben verladers nu de grootste focus, maar toch ook de dienstverleners die de logistiek voor deze bedrijven verzorgen.

Waarom was het nodig om de focus te verleggen?

"Wat ons betreft is dat omdat met verladers in ketens meer duurzame impact te creëren valt. Daarnaast denken we meer waarde toe te kunnen voegen als we dichter op onze klanten zitten en dat is iets waar we bij verladers het best in slagen. Maar toch ook met grotere logistiek dienstverleners, zoals DHL Supply Chain. Dat soort bedrijven werkt nauw samen met grote verladers. Het zijn ook de grotere LDV-ers die veelal rijden voor klanten in de food, een sector waarin we sterk zijn geworden. Daar gebruiken verladers vaak SAP als bedrijfssoftware, waarmee we goed integreren. De focusverschuiving nu is er meer naar logistiek in het algemeen. Dat houdt in dat als de scope breder is, wanneer er afwegingen zijn om te optimaliseren. Hoe breder de blik, des te beter.”

Wat betekent dat voor logistiek dienstverleners?

“Laat ik benadrukken dat de verbreding van vooral 3PL’s bedienen naar ook verladers bedienen niet betekent dat de eerste groep minder belangrijk is voor ons. Misschien wekken we die indruk, maar een dienstverlener als Simon Loos gebruikt ORTEC ook als add-on op hun TMS. Zij rijden voor verladers die in sommige gevallen ook onze klanten zijn, bijvoorbeeld in de fooddistributie. Een andere dienstverlener als Bakker Logistiek, die ook rijdt voor andere klanten in de retail, maakt eveneens gebruik van onze software.”

Waar zetten jullie momenteel op in?

“In vergelijking met voorgaande jaren zijn we iets behoudender geworden in de mate van het aanpassen van een systeem in al haar details op de situatie van een specifieke klant. Die vraag naar meer flexibiliteit – ons systeem ORTEC Routing & Dispatching (ORD) werd wel eens omschreven als technisch lego – heeft in sommige gevallen geleid tot lastiger te onderhouden software en voor hogere kosten. We zetten momenteel sterk in op de migratie naar de nieuwste versies, iets wat ook vanuit het oogpunt van security belangrijk is. Om die starheid het hoofd te bieden is het wel gebeurd, dat we in het verleden iets sowieso wilden oplossen, hetgeen resulteerde in maatwerk. We moeten eerder de dialoog aangaan, wat zal bijdragen aan kortere implementaties.”

Waar gaat dat dan toe leiden voor gebruikers?

“Inmiddels steken we meer tijd in het voortraject, waardoor de implementatie zelf korter duurt. Sommige van onze cloud native softwareproducten zijn nu al binnen een maand geïmplementeerd. Het is mijn droom om toe te werken naar nul implementatiedagen. Daarna kun je dan met customer success teams toewerken van de basisuitrol, zeg zestig procent van de applicatie gebruiken, naar honderd procent gebruik.”

Hoe kijk je naar de opkomst van visibility platformen?

“Ik vind dat je altijd naar het doel van iets moet kijken. Bedrijven hebben soms last van wat ik noem 'nodeloze controle dwang'. Aan een kaartje met daarop bewegende trucks heb je als onderneming niet altijd wat. Klanten kunnen er misschien wel een gevoel van controle van krijgen. Maar wat verkeerd ging kun je niet meer veranderen. Alleen visibility achteraf heeft niet zoveel nut; het is beter om zo dicht op de operatie te zitten dat je actie kunt ondernemen als het moet. Ook belangrijk is het om in een tool helder je gestelde targets te zien en aan te geven met welke prestaties je wel en niet blij bent. Visibility kan daarmee een startpunt zijn voor een verbetertraject.”

Waar komt de nadruk op te liggen de komende jaren?

“Ik wil onze producten binnen de huidige focus qua markten meer verdieping en verbreding geven, ze laten doorgroeien als end-to-end applicaties. Gebruikers moeten ze tegelijkertijd minder als een wiskundige tool zien, want onze klanten zijn niet altijd wiskundig onderlegd. Ze willen vooral aan de slag met iets wat voor hen werkt. Daarom zullen we meer op de beslisprocessen richten en analyses inzetten ter ondersteuning. Aangevuld met meer intelligentie en autonome, door software aangeboden verbeteringen, bijvoorbeeld voor rijtijden. Of aangeven welke interventie een gebruiker kan doen en wat de impact daarvan is."

Hoe ziet dat er concreet uit?

"Neem als voorbeeld een supermarkt. Die ziet de ritplanning als een soort busboekje voor leveringen op bijvoorbeeld maandag, woensdag en vrijdag. Als ze het vermoeden hebben dat dat niet meer werkt, en beter op andere dagen kunnen overstappen, dan moet je opnieuw gaan rekenen. Dan helpt het als je ernaast een model kunt bouwen dat aangeeft wat je kunt besparen als je iets wijzigt. Dat kun je proactief uitzoeken. De uitkomst kan zijn dat je op sommige dagen een beladingsgraad hebt, die lager is dan het doel. Klanten kunnen spelen met mogelijkheden en betere of andere keuzes maken en voorstellen doen. In een ideale situatie doe je zoiets real-time.”

Zie je daarbij een grote toekomst voor AI?

“Jazeker. We zien AI als een heel nuttige aanvulling op de meer traditionele Operations Research technieken, waar het OR in ORTEC naar verwijst. Ik denk dat AI in bepaalde omstandigheden krachtig is. Pure optimalisatie van een gegeven probleem blijft het domein van klassieke methoden, terwijl suggesties tot wijzigingen meer het domein van AI zijn. Kortom: we zetten de techniek in waar die het best tot haar recht komt.”

Hoe dicht zijn we bij de ideale wereld voor planners?

“Dat verschilt natuurlijk van bedrijf tot bedrijf. Op dit moment is planning nog vooral de baan van mensen met praktijkervaring. Dat is goed, die beschikken over een schat aan ervaring. Planning is bij veel bedrijven in hoge mate handwerk. Nu kijken naar een volledig geautomatiseerde planning is een te ver van je bed show voor velen. Dan voelt het toch alsof er rare zaken in een systeem gebeuren om tot een optimale planning te komen. De stap is te groot. Welke tussenstappen zou je kunnen zetten? Het verbeteren van je planning door het toepassen van betere business rules kan al deels helpen. Een planner zal zich ook moeten ontwikkelen tot planningsanalist, die alleen de lastigste planningsproblemen oplost. Maar innovatie vraagt wel van bedrijven dat ze in staat zijn om snel nieuwe technologie te omarmen.